ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជានិងម៉ាឡេស៊ីកំពុងកើនឡើងកាលពីក្នុង ឆ្នាំ២០១២នោះដោយសារតែសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកំពុងងើប ឡើងវិញនិងការទទួលបាន អត្ថប្រយោជន៍នឹកស្មានមិនដល់ពីការវិនិយោគរបស់ ក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ ។ ការនាំចេញទំនិញរបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីមកកម្ពុជាមានដូចជាវាយភណ្ឌ កាត់ដេរ ប្រេងឥន្ធនៈ ផលិតផលគីមី គ្រឿង ម៉ាស៊ីន ភេសជ្ជៈ និងប្លាស្ទិក ។ ចំណែកកម្ពុជាបាននាំទំនិញទៅម៉ាឡេស៊ីមាន ជ័រកៅស៊ូ អង្ករជាដើម ។លលលយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន របស់ស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីប្រចាំនៅកម្ពុជាបង្ហាញ ថា ការនាំចេញផលិតផលកសិកម្មពីប្រទេស កម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបានកើនឡើង យ៉ាងខ្លាំងកាលពីឆ្នាំ២០១២ បើប្រៀបធៀបនឹង ឆ្នាំ២០១១ ។ ចំពោះការផ្លាស់ប្តូរសំខាន់បំផុត របស់ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគី (កម្ពុជា-ម៉ាឡេស៊ី) គឺកំណើនការនាំចូលដ៏ខ្លាំងពីប្រទេសកម្ពុជាទៅ កាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ។ ការនាំចូលសរុបមាន ចំនួនជាង១០០លានដុល្លារ ដោយវិស័យកសិកម្ម មានចំណែកដ៏ធំធេងក្នុងកំណើនដ៏ខ្ពស់នេះ ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានខាងលើបន្តថា ការ នាំចូលទំនិញកសិកម្មពីប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន ៧៩ភាគរយនៃការនាំចូលសរុបដែលគិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួន១០១លាន ដុល្លារ បើប្រៀបធៀប នឹងឆ្នាំ២០១១ ដែលមានចំនួនត្រឹមតែ៥៥,៥ លានដុល្លារ ។ ជ័រកៅស៊ូមិនទាន់កែច្នៃមាន បរិមាណច្រើនជាងគេគិតជាទឹកប្រាក់មានចំនួន ៦៩,១លានដុល្លារ ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបានបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាប់ផ្តើម ដំណើរការគោលនយោបាយនាំចេញអង្ករកាល ពីឆ្នាំ២០១០មក ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបាននាំចូល អង្ករពីកម្ពុជាកើនឡើងជាប្រចាំ ពោលគឺពី ចំនួន០,៤លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០១០ ដល់៩,៥ លានដុល្លារនៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ និង២៤,៣លាន ដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០១២។ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន បានបន្តថា ការនាំចូលអង្ករពីប្រទេសកម្ពុជា មានចំនួន១៩ភាគរយនៃការនាំចូលសរុបពី កម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០១២ និងជាទំនិញដែលនាំចូល ច្រើនទីពីរបន្ទាប់ពីជ័រកៅស៊ូ ។
លោក ហ៊ាន វណ្ណហន អគ្គនាយករងនៃ ក្រសួងកសិកម្មនិងជានាយកលេខាធិការដ្ឋាន ច្រកចេញចូលតែមួយបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ថា លោកកត់សម្គាល់ឃើញថា មានកំណើននាំ ចេញដ៏ខ្ពស់ទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ។ លោក បានថ្លែងថា នៅខែដំបូងក្នុងឆ្នាំនេះម៉ាឡេស៊ី ស្ថិតក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ល្អមួយទាក់ទងនឹងការនាំ ចូលអង្ករកម្ពុជា ប៉ុន្តែទីផ្សារម៉ាឡេស៊ីត្រូវការ អង្ករក្រអូបភាគច្រើន ។
ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជានិងម៉ាឡេស៊ី បានកើនឡើងជាង១៧ភាគរយកាលពីឆ្នាំ២០១២ ដល់៣៧៦,១លានដុល្លារ បើធៀបនឹងឆ្នាំ២០១១ ដែលមានចំនួនតែ៣២០,៥លានដុល្លារ ។ ការនាំ ចេញពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ីមកកម្ពុជាមានចំនួន ២៤៨,១លានដុល្លារ ខណៈដែលការនាំចូលពី កម្ពុជាមានតម្លៃ១២៨លានដុល្លារ។ កម្ពុជាបាន នាំចូលទំនិញផលិតកម្មពីប្រទេសម៉ាឡេស៊ីក្នុង តម្លៃសរុប២៣៣លានដុល្លារ ។
គួរបញ្ជាក់ថា ដៃគូពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ៗរបស់ កម្ពុជាមានដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក សហគមន៍ អឺរ៉ុប កាណាដា ជប៉ុន ចិន ហើយប្រទេសនាំចូល ដ៏សំខាន់គឺប្រទេសវៀតណាម ថៃ ចិន ម៉ាឡេស៊ី និងសឹង្ហបុរី ជាដើម ។ ផលិតផលសំខាន់ៗដែល នាំចេញពីកម្ពុជា មានផលិតផលឧស្សាហកម្ម កាត់ដេរ ស្បែកជើង អង្ករ ជ័រកៅស៊ូ និងផលិតផល កសិកម្មមានដូចជាម្រេច គ្រាប់ស្វាយចន្ទី ដំឡូង មីស្ងួត ៘ ចំណែកផលិតផលសំខាន់ៗនាំចូល មកកម្ពុជាវិញ មានសម្ភារៈសំណង់ ប្រេងឥន្ធនៈ គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក គ្រឿងយន្ត អាហារ និង ភេសជ្ជៈជាដើម ៘
បើយើងក្រឡេកមើលជ្រុងមួយនៃការនាំ ចូលផលិតផលវាយភណ្ឌជជុះចូលមកកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០១២ឃើញថា មានទំហំធំជាងការ នាំចូលផលិតផលថ្មីៗប្រហែល១០ដងដែលជា គម្លាតដ៏ធំមួយ ។
យោងតាមទិន្នន័យនាំចូលរបស់ក្រសួង សេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាបង្ហាញថា ការនាំ ចូលផលិតផលវាយភណ្ឌជជុះកាលពីឆ្នាំ២០១២ មានចំនួនសរុប៧៩២១៧តោន គិតជាទឹកប្រាក់ សរុបប្រមាណ៦១,៥លានដុល្លារ ខណៈដែលការ នាំចូលផលិផលវាយភណ្ឌថ្មីមានចំនួនត្រឹម តែ៨១៣៤តោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់សរុប មានត្រឹមតែ២,៦លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ។ ការ កើនឡើងចំនួនប្រជាជនមានចំណូលមធ្យម ដែលនិយមផលិតផលមានម៉ូតទាក់ទាញ និង ម៉ាកល្បីតែមានតម្លៃសមរម្យ ជាមូលហេតុ ចម្បងមួយដែលជំរុញឱ្យមានកំណើននាំចូល ផលិតផលជជុះនេះ ។ លើសពីនេះទៀតការចែក ចាយបន្តទៅប្រទេសជិតខាង ក៏ជាចំណែកមួយដ៏ សំខាន់ដែលធ្វើឱ្យបរិមាណនាំចូលផលិតផល ជជុះ មានគម្លាតកាន់តែធំផងដែរ បើប្រៀប ធៀបនឹងការនាំចូលផលិតផលថ្មីៗ ។
កាលពីឆ្នាំ២០១២នោះដែរ បើតាមទិន្នន័យ ពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាបង្ហាញថា កម្ពុជា បានចំណាយប្រមាណជិត២០០លានដុល្លារនាំចូល ម្ហូបអាហារ និងភេសជ្ជៈគ្រប់ប្រភេទដើម្បីផ្គត់ ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងស្រុកកាលពីឆ្នាំ២០១២ ។
ទិន្នន័យបានបង្ហាញថា កម្ពុជាបាននាំចូល អាហារ២៩០ ១១៥តោន និងភេសជ្ជៈ២៨២៤ ៧១៣លីត្រ ដែលមានតម្លៃសរុប១៨៣៦៥៩ ដុល្លារ បើធៀបនឹងចំនួន២៥៤០៨០តោន និង ២២៦៩៧១៦លីត្រ ដែលមានតម្លៃសរុប១៦១ ៩៨៣២២៤ដុល្លារ កាលពីឆ្នាំ២០១១ ។
លោក ស៊ុយ សែម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សា ហកម្ម រ៉ែ និងថាមពល ធ្លាប់បានលើកឡើងថា ឧស្សាហកម្មម្ហូបអាហារ និងភេសជ្ជៈរបស់ កម្ពុជាជាឧស្សាហកម្មធំទីពីរបន្ទាប់ពីវិស័យ កាត់ដេរ ។
លោកបន្តថា “វាមានបណ្តាញចែកចាយ ក្នុងស្រុកយ៉ាងរឹងមាំ ហើយបានជួយកាត់បន្ថយ ការនាំចូលម្ហូបអាហារ និងភេសជ្ជៈពីប្រទេស ក្រៅផងដែរ ។ លោកបានបន្តថា ក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្រោយមានវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ តម្លៃឧស្សាហកម្មកាត់ដេរបានថយចុះ ប៉ុន្តែឧស្សាហកម្មអាហារ និងភេសជ្ជៈបន្តកើន ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១១ ឧស្សាហកម្មអាហារ និង ភេសជ្ជៈរួមចំណែកក្នុងសេដ្ឋកិច្ច១ពាន់លាន ដុល្លារ ក្នុងនោះ៤០ភាគរយបានមកពីឧស្សាហ កម្មភេសជ្ជៈ ៕